Wat gaan jullie doen aan de waterkwaliteit?

De uitgebreide vraag is: “Wat gaan de gekozen bestuurders doen aan de matige tot slechte biologische en ecologische waterkwaliteit. Wat er in het verkiezingsprogramma staat lijkt me ontoereikend. Veel staat of valt met handhaving van overbemesting en aanscherpen van de regels voor bescherming van watergangen tegen ongebreidelde toepassing van gewasbeschermingsmiddelen (zowel spuiten als uitspoelen van zadencoatings). Ik zie de laatste tijd om mij heen geen verbetering, eerder een verslechtering.”

De vraag werd gesteld door iemand die net niet woont in het werkgebied van Waterschap Groot Salland, maar desondanks geven we graag een antwoord, omdat we denken dat dat voor meer mensen interessant kan zijn.

De constatering dat er de laatste tijd niet zo heel veel verbetering is, moeten we helaas bevestigen. We zien wel een trend dat het beter wordt, maar het is een kwestie van lange adem. We zetten een paar aspecten van dit probleem op een rijtje.

Natuurvriendelijke oevers

Er is al veel geïnvesteerd in het opnieuw inrichten van veel watergangen. Er zijn veel meer natuurvriendelijke oevers met een flauw talud waar veel minder gemaaid wordt, en waar flora en fauna meer kans krijgen. De resultaten op de ecologische kwaliteit en de chemische kwaliteit zijn nog moeilijk aantoonbaar. Voor een deel omdat de projecten nog in uitvoering zijn maar ook omdat wat in tientallen jaren verloren is gegaan, niet zomaar terugkomt. Ecologen zijn er van overtuigd dat het in ieder geval zowel de ecologische als de chemische kwaliteit zal verbeteren.

Natuurlijker waterpeil

Een van de redenen dat de natuurvriendelijke oevers minder effect hebben dan gewenst is omdat Waterschap Groot Salland onnatuurlijk peilen hanteert: in de winter laag en in de zomer hoog. Op de in de winter droogvallende oevers kan zich geen flora vestigen. Water Natuurlijk wil, zoals ook in ons verkiezingsprogramma staat, een natuurlijker peilbeheer, maar dat is niet zomaar te regelen. Wettelijk gezien mag het waterschap de landbouw niet benadelen, tenzij er (veel) schadevergoeding wordt betaald. Een dergelijke wet bestaat niet voor het benadelen van natuur.

Medicijnresten verminderen en voorkomen

Waterschap Groot Salland heeft zelf veel geld geïnvesteerd in het onderzoek naar medicijnresten, die ook een bedreiging voor de waterkwaliteit vormen. Wettelijk zijn er nog geen beperkingen, ook niet voor ziekenhuizen en verzorgingsinstellingen, om dit in het riool te mogen lozen. Water Natuurlijk is voorstander van zo’n wettelijke regeling, maar vindt ook dat dit soort instellingen meer aangesproken moeten worden op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid.

Wetgeving en controle

Afgelopen jaar hebben de waterschappen van Rijn-Oost de minister er nogmaals op gewezen dat de waterschappen te weinig invloed hebben op het verbeteren van de waterkwaliteit, omdat de controles op (over)bemesting niet het gewenste resultaat hebben en dat het aantal vreemde stoffen in het water eerder toe dan af lijkt te nemen.
De waterschappen blijven dus druk uit oefenen op de wetgever om betere regelgeving te realiseren om de waterkwaliteit te kunnen verbeteren en stringenter te kunnen controleren. Water Natuurlijk zal daarbij nadrukkelijk de vinger aan pols houden.
Water Natuurlijk zet in op een permanent verbod op bestrijdingsmiddelen die zeer schadelijk zijn voor een natuurlijk functionerend watersysteem, zoals neonicotinoïden. Verder wil Water Natuurlijk dat er minder medicijnresten in het water terechtkomen: pilotprojecten –ook uit de rest van Nederland- moeten bij gebleken succes zo snel mogelijk worden ingevoerd.