Waarom zou ik moeten stemmen?
De uitgebreide vraag is: “De verkiezingen staan op stapel en woensdag mag ik een stem voor het bestuur van het waterschap uitbrengen. Ik merk dat ik erg veel moeite heb met deze verkiezingen. Begrijp niet dat een waterschap aan de burgers moet vragen wie ze in hun bestuur willen hebben. Begrijp ook niet wat politieke partijen doen in het bestuur van een waterschap.
Van mij mag u uzelf zien als een bedrijf dat zijn eigen bestuur zoekt. Van mij mag een waterschap ook ondergebracht worden bij de provinciale waterstaat. Hoor bedragen die gereserveerd zouden zijn voor deze verkiezingen. Zou liever zien dat dit geld aan water zou worden besteed. Ik kan me vinden in de one-liner ‘water is van ons allemaal’. Ik hoor in mijn omgeving meer burgers die ongeveer hetzelfde denken. Ik ben benieuwd wat u hier van vindt.”
Het is nogal een wezensvraag die hier wordt gesteld, en die een langer antwoord rechtvaardigt.
Het waterschap is een zgn. functioneel gedecentraliseerd bestuursorgaan, d.w.z. dat het een bovenlokale organisatie is met een beperkt takenpakket:
- Waterveiligheid: overstroomt het niet
- Waterkwaliteit: is het oppervlaktewater (in sloten etc.) van (ecologisch) goede kwaliteit
- Waterkwantiteit: is het grondwaterpeil niet te hoog en ook niet te laag.
Omdat water, en zeker waterveiligheid in Nederland van wezensbelang is, is het verstandig om dat niet onder te brengen bij een overheid waar politieke afwegingen gemaakt moeten worden: dankzij de zelfstandigheid van de waterschappen hoeft er geen politieke keuze gemaakt te worden tussen bijvoorbeeld een veilige dijk of de aanleg van een weg, of tussen schoon water en openbaar vervoer.
De keuze ligt in de uitvoering
Er is dus geen discussie over wát waterschappen moeten doen, wel over hóe ze dat moeten doen, en op dat punt zijn dus keuzes mogelijk, al vinden wij dat de ‘reguliere’ politieke partijen inderdaad weinig te zoeken hebben in het waterschap. Water Natuurlijk is een partij die alleen gericht is op water en waterbeheer, en speciaal is opgericht toen met ingang van 2008 het kiesstelsel is veranderd en er voortaan ook politieke partijen mee konden doen.
Over de manier waarop een waterschap zijn taken uitvoert, zijn wij heel duidelijk: wij gaan voor het belang van natuur, milieu en landschap. Wij willen dat het waterschap meer rekening houdt met flora en fauna, meer mogelijkheden biedt om op de terreinen die het waterschap beheert, te kunnen recreëren, en meer samenwerkt met de inwoners om oplossingen te vinden voor de wateropgaven in het gebied. Want die zijn er zeker, zowel in de stad waar de gevolgen van de klimaatveranderingen steeds zichtbaarder zullen worden, als op het platteland: hier is het belangrijk dat er maatwerk is, omdat er nu eenmaal grote geologische verschillen in bodem en watertoevoer zijn.
Breed maatschappelijk belang
Juist omdat de betrokkenheid van de inwoners steeds belangrijker wordt, is het niet goed om de waterschapstaken aan een landelijke organisatie als Rijkswaterstaat over te laten. We zien juist een omgekeerde beweging: Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor de primaire waterkeringen, maar zoekt daarin steeds meer de samenwerking met de waterschappen.
Dat juichen we als Water Natuurlijk toe: als burgers zijn we er zelf mede verantwoordelijk voor dat onze omgeving mooi en leefbaar blijft. Dus niet alleen maar een ‘grijze’ dijk neerleggen die niet meer doet dan het water tegenhouden, maar zorgen dat je erover kunt wandelen en fietsen, dat er bloemen zijn waar bijen en hommels, die belangrijk zijn voor onze voedselketen, kunnen leven, dat vissen kunnen trekken naar de gebieden waar ze paaien zonder te worden ‘vermalen’. Kortom: dat we tegenwicht bieden aan de conservatieve krachten in de waterschappen die vooral kijken naar hun eigen belang in plaats van het bredere maatschappelijke belang.