Een anti-afhaaksubsidie, hoe eerlijk is dat?
Ik las dat sommige waterschappen FrieslandCampina subsidie geven op de zuiveringsheffing. Hoe zit dat, is dat wel eerlijk? En doet jullie waterschap dat ook?
Deze vraag werd aan een van de fractieleden gesteld naar aanleiding van een bericht van platform voor onderzoeksjournalistiek Pointer over de zgn. anti-afhaaksubsidie die het waterschap kan toekennen aan bedrijven die op een rioolwaterzuivering lozen. Ook in Waterschap Drents Overijsselse Delta is er één zo’n subsidie toegekend: dat gebeurde in 2016 (zie ons bericht daarover). Hoe zit dat?
Effect op de kosten
Aanleiding was dat de zuivelfabriek vanwege uitbreidingsplannen overwoog het eigen afvalwater zelf te gaan zuiveren. Om twee redenen zou dat voor het waterschap nadelig uitpakken: het zou een forse vermindering van inkomsten uit de zuiveringsheffing betekenen, én extra investeringen op de zuiveringsinstallatie nodig maken. De rioolwaterzuiveringsinstallatie in Beilen is namelijk afgestemd op een bepaalde hoeveelheid afvalwater van de zuivelfabriek; zonder dit afvalwater werkt de rwzi niet meer optimaal en zou in aanpassingen moeten worden geïnvesteerd om te zorgen dat het gezuiverde water minimaal dezelfde kwaliteit houdt. Dat zou betekenen dat de overige betalers, lees: vooral de inwoners, een hogere zuiveringsheffing zouden gaan betalen. De anti-afhaaksubsidie is bedoeld om zo’n situatie te voorkomen.
Geen afwenteling
Water Natuurlijk gaat altijd uit van het principe dat de vervuiler betaalt, maar ook dat kosten die voor één bedrijf worden gemaakt, niet mogen worden afgewenteld op de inwoners of andere bedrijven. Nieuwe contracten, zoals met de nog te bouwen fabriek van Fage in Hoogeveen, sluiten daarom uit dat een bedrijf van de afhaakregeling gebruik kan maken, en ook de extra investeringen die het waterschap moet doen om het afvalwater van dat bedrijf te zuiveren, moeten door het bedrijf worden betaald. Een dergelijke overeenkomst was er niet met FrieslandCampina. In dit geval was het uit bedrijfseconomisch oogpunt verdedigbaar om de anti-afhaaksubsidie toe te passen, reden waarom Water Natuurlijk in 2016 heeft ingestemd met deze regeling.
Effect op de waterkwaliteit
Hoe zit het dan met de waterkwaliteit? Die is niet in het geding: als een bedrijf zelf het afvalwater gaat zuiveren, gelden daarvoor minstens even strenge normen als voor het effluent (het gezuiverde water) dat het waterschap loost. Die normen worden in de vergunning vastgelegd, en het is vanzelfsprekend de bedoeling dat bedrijven zich ook houden aan de vergunningseisen.