Fietsen langs de IJsselbiënnale -van Deventer naar Wijhe

Piet de Noord is namens Water Natuurlijk lid van het AB van Waterschap Drents Overijsselse Delta. Deze zomer fietste hij een aantal dagen langs de IJsselbiënnale. Hij deelt graag zijn ervaringen. Vandaag: van Deventer naar Wijhe.

We starten weer in Deventer, op de Welle en rijden noordwaarts. De nieuwe jachthaven, een van de “bijproducten” van Ruimte voor de Rivier, is goed bezet. Bij de waterzuivering duiken we uiterwaarden in.

Het kunstwerk Borboros van Gerard Groenewoud en Tilly Buij ligt er nog goed bij, als wij langskomen. Later zal De Stentor melden dat vandalen hier hebben huisgehouden. Een lot, dat nog meer kunstwerken ten deel valt. De flessen (rivier)water bevatten waterplantjes, algen etc. door verschillende kleuren ontstaat dank ij het zonlicht steeds een wisselen beeld.

Iets verderop, bij Natuurderij Keizersrande, worden we even door de routekaart op het verkeerde been gezet. Gelukkig weten we hier de weg. De route voert over Landgoed De Haere, waar de Stichting IJssellandschap is gevestigd. Vlak bij de havezate bouwde de Schot Aeneas Wilder zijn “Untitled # 192”, een grote koepel van larikshout. De Haere vraagt erom de fiets even te laten staan en een stukje te wandelen. Bijzonder is bijvoorbeeld Europa’s grootste zonnewijzer die in 2008 werd vervaardigd door de Deventer kunstsmid Willem Jonkers III. En als je wat meer tijd hebt, bezoek dan eens de IJssellinie, de militaire verdedigingslinie die in de jaren van de Koude Oorlog strikt geheim was. Tussen 8 en 22 september wordt daar het theaterstuk Operatie IJssellinie gespeeld.

In Olst nemen we maar weer eens de pont en komen aan in Welsum. Dit is zo’n klein stukje Overijssel aan de Gelderse kant van de IJssel, het laat zien dat de IJssel nog al eens van bedding veranderde, in de loop er eeuwen. Van Welsum fietsen we verder noordwaarts. Het is heerlijk fietsen hier op de smalle weg over de IJsseldijk, jammer dat we de weg moeten delen met te veel auto’s en motoren. In de buurt van Veessen komen we bij het grootste kunstwerk van deze route. “Kunstwerk” is hier op te vatten in de waterstaatskundige zin, niet in de artistieke. Het inlaatwerk van de nevengeul Veessen Wapenveld is al van verre te zien. Bij een extreem hoge waterstand kan het IJsselwater hier door een brede nevengeul geleid worden, zodat stroomafwaarts, bij Zwolle, de voeten droog kunnen blijven.

In Veessen vinden we het Kozakkenveer, genoemd naar een schipbrug, de Kozakkenbrug, tussen Veessen en Fortmond, die gebouwd werd door de Kozakken die het Franse leger in 1813 achtervolgden bij hun terugtocht uit Europa naar Frankrijk. De veerdienst wordt geheel door vrijwilligers, ruim 50 mensen, gerund. Aan de overzijde, bij de oude steenfabriek van Fortmond, vinden we een bijzonder kunstwerk. Met een koptelefoon op wandelen we rond de oude fabriek. Op de iPod staat “Frequencies from the PAST & NOW & FUTURE and everything in between” van Nathalie Bruys. Enigszins zweverige, maar prima in de omgeving passende muziek wordt afgewisseld met een verhaal over het werk op de oude fabriek en een schets van het leven in 2117, als alleen de Zuidpool nog een aangename temperatuur kent. Een bijzondere ervaring.

We beëindigen deze etappe in Wijhe, en fietsen langs de Soestwetering naar Boxbergen en vandaar naar huis.