Verdroging Sallandse Heuvelrug ook door drinkwaterwinning
Er is tijdens de lange droge zomer van 2018 onverantwoord veel drinkwater gewonnen uit de Sallandse Heuvelrug. Een beroep op VITENS om te minderen werd niet gehonoreerd; de productie werd juist verhoogd. Aldus Jos Schouten, parkbeheerder bij Natuurmonumenten, tijdens een excursie van Water Natuurlijk.
De Water Natuurlijk-fractie, aangevuld met kandidaat-bestuursleden voor de waterschapsverkiezingen op 20 maart, was op werkbezoek bij Natuurmonumenten in Haarle. Medewerkers van Natuurmonumenten informeerden hen over de gevolgen van de langdurige droogte voor flora en fauna op de Sallandse Heuvelrug. Die bleken ingrijpend te zijn geweest. De bruin gekleurde rododendrons rondom de markante Palthetoren vertellen hun eigen verhaal. Maar van verdroging is al veel langer sprake. De op de Sprengenberg aanwezige natuurlijke meren staan, ook nu nog in de natste tijd van het jaar, vrijwel droog. Hoezo Sprengenberg? De bronnetjes stromen al langer niet meer. In het verleden heeft het waterschap aan de voet van de berg brede sloten aangelegd. Maar die sloten staan nu permanent droog. Ironisch genoeg worden ze nog steeds jaarlijks gemaaid! Ze zouden probleemloos dichtgegooid kunnen worden.
Biodiversiteit bedreigd
Maar welke maatregelen het waterschap ook zou willen nemen om hemelwater vast te houden, zolang er zoveel drinkwater wordt onttrokken blijft de grondwaterstand structureel te laag. Jos Schouten begrijpt Vitens wél: het water dat op de Heuvelrug wordt gewonnen is zuiver. Winning uit oppervlaktewater vraagt een extra zuiveringstrap, en is dus duurder. Toch is dat waar Natuurmonumenten voor pleit: waterwinning helemaal benedenstroom, waar de IJssel in het IJsselmeer stroomt. Duurder, maar veel beter voor de grondwaterstand. De biodiversiteit op de Sallandse Heuvelrug zou er van profiteren. Die heeft al teveel klappen gehad, ook van de verzuring. Die verzuring zorgt ervoor dat de bodem onder de heide, bedekt is met mos. Eitjes van insecten en van reptielen komen daardoor niet uit, vogels vinden onvoldoende voedsel. De wulp bijvoorbeeld, die vroeger veel voorkwam is daardoor verdwenen.
Ook taak provincie
Tijdens de tocht over de heuvelrug zag het gezelschap scherp wat de gevolgen zijn van de lage grondwaterstand. Het waterschap heeft hier zeker nog een opgave om het water beter en langer vast te houden. Maar het gesprek moet zeker ook gaan over de drinkwaterwinning. Een zaak van de provincie, maar ook daarvoor zijn er op 20 maart verkiezingen!